Geniz Eti / Geniz Eti Ameliyatı
Geniz eti burnun arka tarafında geniz dediğimiz bölgede bulunan bademcik ile aynı yapıda olan bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenfoid dokudur. Doğan her çocukta küçük miktarda da olsa geniz eti bulunur. Yaşla birlikte büyümeye başlar ve en aktif dönemi 3-6 yaş arasıdır. 7 yaşından sonra küçülmeye başlayan geniz eti ergenlik döneminde küçülerek yok olur. Nadir de olsa bazen erişkinlik döneminde de tamamen küçülmemiş geniz eti kalıntıları görülmektedir. Bu gibi durumlarda erişkin hastalarda genizde gördüğümüz bu dokunun tümöral dokular ile karışma ihtimaline karşı biopsi ile geniz eti olduğunun doğrulanması gerekebilmektedir.
Geniz eti neden büyür?
Doğumda çok küçük olan geniz eti 3 yaşına kadar büyümeye başlar, 3-6 yaş arasında en aktif dönemindedir. Çocuklar kreşe başlamayla birlikte evdeki nispeten daha steril ortamlarından uzaklaşırlar ve üst solunum yolu enfeksiyonları ile daha sık ile karşılaşmaya başlarlar. Bağışıklık sisteminin bir organı olan geniz eti de her enfeksiyonda, bir miktar büyür. Çok sık enfeksiyon geçiren çocuklarda beraberinde genetik yatkınlık da varsa geniz eti büyüklüğü giderek artarak çocuk için problem yaratmaya başlar. Ailesel yatkınlık ve alerjik bünyeye sahip çocuklarda ameliyat gerektiren geniz eti büyümesini daha sık görmekteyiz.
Büyümüş geniz etinin yarattığı sorunlar nelerdir?
Geniz eti büyümesi çocukluk çağının en sık gördüğümüz kulak burun boğaz hastalıkları arasında yer alır. Geniz eti büyüyen çocuklarda sık karşılaştığımız sorunlar şöyledir:
- Horlama, ağız açık uyuma
- Sürekli burun tıkanıklığı, genizden konuşma
- İleri dönemlerde yüz iskeletinde şekil bozuklukları
- Uyku apnesi (uykuda nefesin durması)
- Tekrarlayan orta kulak iltihapları
- Kulakta sıvı birikimi
- Kulak zarında çökme
- Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları
Her çocukta mevcut olan geniz eti ancak büyüyerek çocuk için sorun yaratır olduğu olduğu durumlarda ameliyat edilir.
Geniz eti ameliyatı ( Adenoidektomi ) nasıl yapılır?
Geniz eti ameliyatı ( Adenoidektomi ) genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat süresi ortalama 20-30 dakika civarındadır. Ameliyat ağız içinden küret denilen bir alet ile geniz etinin kazınması şeklinde gerçekleştirilir. Vücuda herhangi bir kesi yapılmaz ve ameliyat bölgesinde dikiş bulunmaz
Ameliyat sonrası 8-12 saat kadar olası bir erken komplikasyon riskine karşı gözlem altında tutulur. Ameliyat sonrası ilk 4 saat ağızdan beslenme yapılmaz, sonrası soğuk, sıvı ve yumuşak gıdaya başlanır. Ameliyat sonrası ilk gün bir miktar boğaza ağrısı olur ancak bu ağrı doktorunuz tarafından reçete edilen ağrı kesiciler ile kolaylıkla kontrol altına alınır. İlk 1 hafta aşırı fiziksel aktiviteden kaçınılmalıdır.
Geniz eti ameliyatı ile birlikte gerekli hallerde eş zamanlı olarak bademcik ameliyatı ve kulak tüpü operasyonları da gerçekleştirilebilir.
Geniz eti ameliyatı sonrası karşılaşılabilecek komplikasyonlar nelerdir?
Geniz eti ameliyatı(adenoidektomi) sonrası komplikasyonlar oldukça nadirdir. Ancak yine de işlemin bir ameliyat olduğu ve olası komplikasyonları olduğu unutulmamalıdır.
- Genel anesteziye ait komplikasyonlar: İşlem genel anestezi altında yapıldığından genel anestezi komplikasyonları ile karşılaşılabilir. Bu konuda size anestezi uzmanınız detaylı bilgi verecektir.
- Kanama: Erişkin hastalarda daha çok rastlanmaktadır. Kanama komplikasyonu ilk 24 saat daha sık görülür. Kanama gelişmesi durumunda tekrar ameliyata alınarak müdahale edilmesi gerekebilir.
- Enfeksiyon: Nadiren gelişebilen bir komplikasyondur. Antibiyotikler ile tedavi edilebilir.
- Tekrarlayan orta kulakta sıvı birikimi: Ameliyat sırasında genizden kulağa giden yol olan östaki tüpü girişinin zedelenmesi durumunda, meydana gelebilecek yara, skar (nedbe) dokusu nedeniyle orta kulakta tekrarlayan sıvı birikimleri meydana gelebilir
- Ameliyat öncesi farkedilmemiş bir gizli yarık damak olması durumunda geniz etinin alınması ile yumuşak damakta geçici veya kalıcı yetmezlik hali gelişebilir.
Geniz eti ameliyat sonrası tekrar eder mi?
Geniz eti bademcik gibi kapsülü olan bir organ olmadığı için ameliyat sırasında tamamen alınması teknik olarak mümkün değildir. Genizde kalan çok küçük parçacıklar tekrar büyüyerek hastalığın nüks etmesine sebep olabilmektedir. Hastanın yaşı küçüldükçe geniz etinin nüks etme olasılığı artar. Alerjik yapıdaki çocuklarda da nüks olasılığı artmaktadır.
Geniz eti büyümesini ameliyatsız tedavi etmek mümkün müdür?
Geniz eti büyümesinde ilk tedavi seçeneği asla ameliyat olmamalıdır. 7 yaşından itibaren küçülmeye başlayan ve ergenlikte kaybolan geniz eti büyümesini kontrol altında tutabilmek için çocuğun üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı bağışıklığını güçlendirmek, enfeksiyon dönemlerinde vakit kaybetmeden hekim ile görüşülerek enfeksiyonun kısa sürede tedavisinin sağlanması, eşilik eden alerjik nezle mevcutsa alerjinin tedavisi, çocuğun sigara dumanından uzak tutulması gibi önlemler alınmalıdır. Her türlü önleme karşın takip edilen çocukta geniz etinin sürekli ağız solunumu yapma, uyku apnesi, tekrarlayan kulakta sıvı birikimleri, tekrarlayan orta kulak iltihapları, önü kesilemeyen üst solunum yolu enfeksiyonları gibi sorunlara yol açması durumunda ameliyat kararı alınır.
