Kreş Dönemi Çocuklarında Kulak Burun Boğaz Hastalıkları
Kreş dönemi çocuklarında (3-6yaş) kulak burun boğaz hastalıkları sıklıkla görülebilmektedir. 3 yaşına kadar evde nispeten mikroptan arınmış bir ortamda yaşayan çocuk, kreşe başlamakla birlikte kalabalık bir ortama girmiş olur. Maalesef bu yaş grup çocukların hijyen anlayışları biz yetişkinlerden çok farklıdır. Oyuncakları ağızlarına sokmayı seven, burunlarını elleriyle silen ve burunlarının parmaklarıyla kaşıyan miniklerimizin arasında bir mikrop kardeşliği gelişir. Bu yüzden de tüm gün kreşte kapalı ortamda kalan (her ne kadar günde 30-60 dk arası bahçeye çıksalarda) çocuklarımız üst solunum yolu enfelsiyonlarına yol açan mikroplarla maruz kalmaya başlarlar. En temiz ortamda ve hijyene dikkat edilen kurumlarda bile ortak alanda beraber tüm günü geçiren çocukların arasında mikrop alış verişinin olmaması düşünülemez. Elbette bunun sonucunda da çocuklar evde oldukları zamandan çok daha fazla hastalanmaya başlarlar. Kreş dönemi çocuklarının en çok geçirdikleri enfeksiyonlar üst solunum yolları ile ilgilidir. Bunların içinde de en çok nezle yer alır. Bunun tekrarlayan sinüzitler, geniz eti ve bademcik büyümeleri, sık tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları kreş dönemi çocuklarının diğer kulak burun boğaz problemleri arasında yer alır.
Kreşe başlayan çocuklardan bazıları daha çok hastalanırken bazıları neden daha az hastalanır?
Çocukların bir yılda 5-6 kez üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmeleri normal olarak kabul edilebilir. Bazı çocuklar daha az hastalanıp ortama uyum sağlarken, bazı çocuklar daha fazla hastalanabilmektedir. Evde okula giden bir ağabey veya abla olması durumunda, eve okuldan getirilen üst solunum yolu mikropları ile daha çok haşır neşir olmuş miniklerimiz kreşe başladıklarında genellikle bu dönemi bir miktar daha az hasta olarak geçirmektedirler.
Çocuklar arasındaki genetik faktörler (ailede geniz eti, tekrarlayan orta kulak enfeksiyonları gibi genetik yatkınlık), evde sigara içilmesi, alerjiye yatkın bünye (atopi), orta kulak enfeksiyonuna daha yatkın anatomik yapı, geniz eti olması, çocuğun stresli bir ortamda büyümesi, bağışıklık sisteminin tam olgunlaşmamış olması ve çocuğun beslenmesindeki yetersizlikler gibi farklılıklar nedeniyle kreş dönemi çocuklarındaki KBB problemleri arasında farklılıklar görülmektedir.
Çocuğunuzun okula başladıktan sonra sonbahar ve kış ayları boyunca her ay hastalanması bağışıklık sisteminde bir bozukluk mudur?
Sonbahar ve kışa aylarında üst solunum yolu enfeksiyonları diğer mevsimlere göre daha fazla görülür. Sonbaharın gelmesi ile birlikte kreşe/anaokuluna başlayan miniklerimiz bu mikroplarla daha fazla karşılaşmaya başlar. Yukarıda belirttiğim diğer sebeplerden dolayı, sıkça karşılaştıkları bu mikroplar nedeniyle pek çok kez hastalanırlar. Bu yüzden sonbahar kış boyunca kreşe yeni başlamış bir çocuğun neredeyse her ay hastalanması aileler tarafından endişe ile karşılansa da bu durum aslında normal kabul edilir. Kreş-anaokulu boyunca (yaklaşık 3 yıl) çocuğun bağışıklık sistemi geliştikçe, ilk yıla göre ikinci ve üçüncü yılda hastalık sıklığı genellikle azalır.
Çocuğun bağışıklık sisteminde bir bozukluk olabileceğini düşündüren durumlar ise hastalığın geçiriliş şeklidir. Sadece nezle şeklinde geçirilen bir enfeksiyon tamamen normal karşılanırken, üst solunum yolu enfeksiyonunun akciğere inerek yılda 2’yi geçen zatürreye sebep olması, yılda 2’den fazla ağır sinüzit veya 4’den fazla orta kulak enfeksiyonu görülmesi, ağız içinde geçmeyen yaralar ve mantar enfeksiyonları olması, ailede bağışıklık sistemi hastalığı olması gibi durumlarda bağışıklık sistemindeki bir bozukluk olabileceği ihtimaline karşı ileri tetkik yapmak gerekebilir.
Hasta çocuğu okula göndermemeli miyiz?
Hastalanmış olan çocuğun evde dinlenmesi elbette hem çocuk için hem de kreşteki diğer arkadaşları için en iyisidir. Kreşe devam eden çocuk diğer çocukların da hastalanmasına sebep olabilir. Ayrıca hastalanan çocuğun okulda yorulması önlenmiş olur. Evde dinlenirken özel ilgi altında olması, ateşinin takip edilmesi, ilaç saatlerinin aksatılmaması açısından ev bakımı çocuğun çok daha çabuk toparlanıp iyileşmesini sağlayacaktır.
Kreş dönemi Kulak Burun Boğaz Hastalıklarında ne yapmalıyız?
Kreş ve Anaokulu dönemindeki kulak burun boğaz hastalıklarında en önemli olay belki de ailenin panik yapmadan bu hastalıklara hazırlıklı olması ve sabırlı olmasıdır. Tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları kreşe başlayan pek çok çocuğun sorunudur.
Çocuklara hijyen kurallarının öğretilmesi, beslenmelerine ve uykularına dikkat edilmesi önemli hususlardır. Gün içinde çok yorulan çocuklarımızın evde kaliteli vakit geçirdikten sonra erken saatte yatarak uykularını almaları vücut direnci için önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenmelerini sağlayıp, abur cubur türü paketli gıdalardan uzak tutmak için çalışmalıyız. Hava koşulları uygun olduğunda açık havada çok kalabalık olmayan alanlarda doğa ile iç içe vakit geçirmelerini sağlamak da hem onların keyifli vakit geçirmesini sağlayacak hem de okula gitmedikleri tatil zamanlarında alış veriş merkezleri gibi kapalı, kalabalık ve havasız alanlarda mikroplara daha fazla maruz kalmalarına engel olacaktır.
Hastalanan çocuğun evde bakımının sağlanması hem çocuk hem de arkadaşlarının sağlığı için daha iyi olacaktır.
Üst solunum yolu enfeksiyonlarının %95’inin virüsler tarafından meydana getirildiği bilinmektedir. Virüslere bağlı enfeksiyonlarda da antibiyotikler faydasız olup, hastalığın iyileşmesine hiç bir katkıda bulunmadığı gibi, enfeksiyonun zatürre, sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi hastalıklara ilerlemesine engel olmamaktadır. Hekiminiz önermedikçe antibiyotik kullanılmamalıdır. Bu dönemde çok sık hastalandıkları için çocuklarımız Kulak Burun Boğaz doktoru ve Çocuk doktorunuzun ortak takibinde olmalıdır. Hastalandıklarında uygun zamanda uygun tedavilerin başlanarak geçirilen enfeksiyonun çok daha rahat atlatılması ve enfeksiyonun akciğer, bronşlar, kulak ve sinüslere ilerleyip ikinci bir enfeksiyona ilerleme ihtimali azaltılabilir.
