Kulak zarına tüp takılması (Ventilasyon Tüpü) ameliyatı
Kulak zarına tüp takılması (ventilasyon tüpü) ameliyatı, kulak zarının arkasında bulunan orta kulak boşluğunun havalanmasının bozulması durumlarında uygulanır.
Erişkinlerde lokal anestezi altında çocuklarda ise genel anestezi altında ameliyathane şartlarında, ameliyat mikroskobu kullanılarak yapılan bir işlemdir. Ameliyat süresi aşağı yukarı 10 dakika sürer.
Hangi durumlarda kulağa tüp takılması gereklidir?
- Bir yıl içinde belli sayıyı geçen tekrarlayan akut orta kulak iltihaplarında
- Orta kulak iltihabı komplikasyonlarında
- En az 3 aylık takipte kendiliğinden veya ilaç tedavisi iyileşmeyen orta kulak sıvılarında
- Kulak zarı çökmelerinde
- Östaki tüpü (kulağı genize bağlayan kanal) fonksiyon bozukluklarında
Orta kulağın havalanması neden bozulur?
Burun boşluğu, burnun arkasında (genizde) orta kulak ile bağlantılıdır. Orta kulak, östaki tüpü aracılığı ile genize açılır. Östaki tüpü orta kulak basıncının dış ortam hava basıncı ile eşit olmasını sağlayan kulağın havalanması görevini üstlenir. Östaki tüpünün bir nedenle tıkanması, açılıp kapanma fonksiyonunun bozulması meydana gelirse, orta kulak havalanması bozulur ve orta kulakta sıvı toplanmaya başlar.
Östaki tüpünün tıkanmasının veya işlevinin bozulmasının en önemli sebepleri arasında geniz eti büyümesi, çok sık geçirilen üst solunum yolu enfeksiyonları, reflü (mideden çıkan asidin genize kadar ulaşarak östaki tüpü girişlerinde ödem oluşturması), alerjik nezle, geçirilmiş orta kulak iltihabı, gibi sorunlar yer almaktadır.
Erişkin bir hastada kulakta sıvı toplanması görüldüğüne yukarıda sıralanan nedenler dışında östaki tüpünün önünü kapatabilecek bir tümöral kitle olup olmadığı endoskopik muayene ile kontrol edilmelidir.
Kulak tüpü (ventilasyon tüpü) nedir?
Kulak havalandırma tüpleri (ventilasyon tüpleri) farklı şekillerde ve farklı materyalden(metal, teflon, silikon) yapılmış olabilirler. Ortasında yaklaşık 1,2mm boşluk olan makara şeklindedirler. Ameliyathane mikroskobu altında kulak zarına yapılan 2-3mm’lik bir kesi sonrası tüp kulak zarına yerleştirilir. Tüpün işlevi östaki tüpündeki tıkanıklık nedeniyle havalanmayan orta kulağın kulak zarında oluşturulmuş 1,5mm’lik delik yoluyla havalanmasını sağlamaktır. Kulak tüpleri tiplerine göre 5-24 ay kalabilirler. Genellikle 6 ay içinde kulak zarının kendini yenilemesi ile birlikte kulak zarından atılırlar. Zar kendini tamir ederek delik kapanır, dış kulak yoluna düşen tüp muayene sırasında doktor tarafından kulaktan çıkarılır.
Kulak zarına tüp takılması sonrası kulak ağrısı olur mu?
Kulak zarına tüp takıldıktan sonra ağrı çok beklenmez, bazı hastalarda 1 gün süreyle kulakta çok hafif ağrı nadiren görülebilir. Bu ağrı da ağrı kesici ile kolaylıkla kontrol altına alınabilir. Ameliyat sonrası dönemde en çok dikkat edilmesi gereken nokta kulağın sudan korunmasıdır. Banyo sırasında kulağın vazelinli pamuk ile tıkanması tavsiye edilir.
Kulak zarına tüp takılması ameliyatı sonrası komplikasyonlar nelerdir?
Kulak zarına takılan tüp takılması ameliyatı sonrası nadir de olsa bazı komplikasyonlar görülebilir.
- Kulak zarının çizilmesine bağlı orta kulak iltihabı görülebilir, antibiyotik ile kolayca tedavi edilir.
- Kulağa su kaçmasına bağlı olarak veya nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında orta kulak iltihabı ve kulak akıntısı gelişebilir. Bu akıntılar kulak damlalarıyla kolaylıkla tedavi edilebilir ancak damlalarla düzelmeyen inatçı akıntılarda çok ender olarak tüpü çıkarmak gerekebilir.
- Kulak zarındaki tüpün atılmasından sonra kulak zarındaki deliğin kalıcı olma ihtimali son derece azdır ancak kulak zarı delik kaldığı takdirde ameliyatla kapatılması gerekebilir.
Çok çok nadir görülebilen yan etkiler ise kalıcı işitme kaybı ve şiddetli kanamalardır.